BERKENSUIKER / XYLITOL

In mijn recepten vervang ik de traditionele witte kristalsuiker vaak door berkensuiker, Xylitol. Ik krijg dan ook geregeld de vraag wat dit precies is en of het gezonder is dan de gewone suikers. Hieronder heb ik voor jullie het één en ander op een rij gezet. Sowieso zullen er voor- en tegenstanders zijn, maar ik vind het alvast momenteel een goed alternatief voor de geraffineerde witte kristalsuiker.

Als het gaat om het zoeken naar alternatieven voor traditionele geraffineerde suiker, scoort berkensuiker hoog. Het is een soort natuurlijke suiker die veel voordelen biedt en minder calorieën (+/- 40% minder) dan gewone suikers, daarom kan het als een geschikte suiker voor diabetici worden beschouwd.

OORSPRONG:

Berkensuiker is een natuurlijke zoetstof, gewonnen uit de schors van Fins berkenhout. (Xylitol kan ook worden gewonnen uit bv. maïskolven maar dat is dan weer volgens een ander proces) Sommige fabrikanten mengen echter het basisprodukt met kunstmatige stoffen zoals zoetstoffen, waardoor je de gezonde voordelen dan weer in twijfel kan trekken. Bij aankoop is het dan ook zeer belangrijk dat je de herkomst en samenstelling leest.

Hoewel berkensuiker een zoetstof is van 100% natuurlijke oorsprong en geen synthetische additieven bevat, worden er wel chemische procedures gebruikt om de stof uit de schors te extraheren. De houtsuiker wordt fijn gesneden en gemengd met water. Hierna wordt het gezuiverd, gefilterd en volledig gescheiden van overige stoffen. Op een andere manier is het niet mogelijk om de xylitol uit berkenhout te verkrijgen.

Wat betreft de oorsprong van berkensuiker kan worden gezegd dat het een suiker is die al vele jaren in onze voeding aanwezig is. Het werd in 1891 ontdekt door Emil Fischer, maar het wijdverbreide gebruik ervan werd pas in de Tweede Wereldoorlog gerealiseerd.

VOORDELEN BERKENSUIKER

• Xylitol of berkensuiker is een alcoholsuiker (= naam komt van OH verbindingen, hun chemische verbinding, ze bestaan niet uit alcohol) . Alcoholsuikers worden op een andere manier in ons lichaam verwerkt dan gewone suiker (sucrose). Als gevolg van dit proces, produceert het omzetten van de stof geen plotselinge verhogingen van de bloedglucosespiegel. Normale suiker (sucrose) heeft een hoge glycemische index, met een waarde van 70 dewelke dus voor serieuze suikerpieken in ons lichaam zorgt. Anderzijds heeft xylitol een glycemische index van 7, zeer laag dus! Daardoor is dit een goede suikervervanger voor diabetici.
• Bovendien kan je de witte suiker 1 op 1 vervangen, de zoetkracht is gelijkaardig.

• Berkensuiker levert 40% minder calorieën dan gewone witte suiker.

100 gr witte suiker = 402 kcal

100 gr berkensuiker = 236 kcal

• Berkensuiker blijkt een positieve invloed te hebben op je tanden. Het voordeel is dat cariës-actieve bacteriën het niet goed kunnen verwerken. Sommige studies hebben zelfs een afname van cariës in relatie tot xylitol gezien. Het is dan ook logisch dat berkensuiker vaak wordt gebruikt in kauwgom.

NADELEN BERKENSUIKER

Er wordt aangeraden om per dag niet meer dan ongeveer 35 gr te nuttigen, anders kan je last krijgen van je darmen. Het restant van het product wordt afgebroken in de dikke darm door de darmflora en er ontstaan gassen. De meest voorkomende klachten zijn dan ook winderigheid en als je er teveel van eet blijkt het een laxerende werking te hebben. Let wel op want voor huisdieren kan het wel heel schadelijk zijn. (zelfs dodelijk)

GEBRUIK IN DE KEUKEN

Zoals reeds vermeld hoef je niet te gaan omrekenen en kan je de aangegeven witte suiker gewoon vervangen door de berkensuiker. Verhouding 1 op 1 dus.

Xylitol gaat jammer genoeg niet of slecht samen met gist. Dit komt omdat gist de suikervervanger niet kan metaboliseren en het deeg dus niet goed zou rijzen.

Je kan berkensuiker gewoon gebruiken bij koken en bakken zonder de smaak te veranderen. Een voordeel dat xylitol ten opzichte van andere zoetstoffen heeft, is het vermogen om te karameliseren, net als gewone suiker.

CONCLUSIE

Berkensuiker is een goede vervanger voor de witte geraffineerde suiker. Hij zorgt weinig of niet voor bloedsuiker schommelingen, heeft 40% minder calorieën en veroorzaakt geen tandbederf. Je kan er perfect mee koken, bakken (gaat echter niet samen met gist) en karameliseren. Een overgebruik kan laxerend werken en een opgeblazen gevoel geven. Zeker niet verwerken in voeding voor huisdieren want dit kan schadelijk zijn.

Andere zoetstoffen die ik gebruik in mijn gerechten zijn de natuurlijke lokale honing, agave siroop of soms rietsuiker. Sowieso tracht ik suikers te beperken omdat, hoe gezond ook wat je kiest, de zoetkracht zorgt er voor dat je lichaam naar meer suikers zal vragen… “met mate” is dus een goede raad!

Bronnen:

https://www.sukrin.nl/blog/wat-is-xylitol/

https://nl.wikipedia.org/wiki/Xylitol

https://www.supplementguide.nl/berkensuiker/

https://www.foodspring.nl/magazine/xylitol